Το κίνημα «Χωρίς-Μεσάζοντες»,  γεννήθηκε τα χρόνια της μεγάλης κρίσης,  που έπληξε και πλήττει την πατρίδα και το λαό μας. Στα πέντε αυτά δύσκολα χρόνια, η εθελοντική συνεισφορά των χιλιάδων μελών, που το αγκάλιασαν,  ανάπτυξε ένα πολύμορφο κίνημα μέσα από τη δημιουργία εκατοντάδων δομών αλληλεγγύης σε όλη την χώρα.

Η σημαντική διαφοροποίηση και η επιτυχία του κινήματος αυτού από άλλες δράσεις φιλανθρωπικού χαρακτήρα, οι οποίες κάλυψαν κατά καιρούς την οικονομική αδυναμία ή την πολιτική ανεπάρκεια του κράτους και της τοπικής αυτοδιοίκησης, είναι ότι  αποτέλεσε μια δομή, που ανταποκρίθηκε με γρήγορα και αποτελεσματικά αντανακλαστικά  στις επείγουσες ανάγκες της εποχής.

Βασικές αρχές του είναι η  κοινωνική αλληλεγγύη και η  υπεράσπιση του δικαιώματος της πρόσβασης όλων ανεξαιρέτως στα βασικά προϊόντα διατροφής, αλλά και η συμμετοχή και η ανάπτυξη ενός νέου μοντέλου κοινωνικής οικονομίας. Τα παραπάνω επιτεύχθηκαν μέσα από  αμεσοδημοκρατικές και συμμετοχικές  διαδικασίες, την αυτοργάνωση, τις αλληλέγγυες δράσεις και τη δωρεάν  προσφορά ποσοστού των προϊόντων των  παραγωγών, καθώς και την  ελεύθερη συνεισφορά σε είδος εκ μέρους των καταναλωτών, τροφίμων σε άπορες οικογένειες. Σημαντικό, επίσης, επίτευγμα της δομής αυτής υπήρξε και η αλλαγή στο σύγχρονο  καταναλωτικό μοντέλο μέσα από την αδιαμεσολάβητη επαφή παραγωγού–καταναλωτή, αλλά  και καταναλωτή-προϊόντος, ώστε ο καταναλωτής να είναι σε θέση να γνωρίζει  από ποιόν προμηθεύεται, αλλά και τι προμηθεύεται από άποψη προέλευσης και ποιότητας.

Οι δομές αυτές κατάφεραν τελικά να δημιουργήσουν νέα υποδείγματα κοινωνικής οργάνωσης απέναντι στην κρίση, εισφέροντας σε επίπεδο ιδεών, αλλά και πράξης στην έννοια της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας, προκαλώντας το ενδιαφέρον σε διεθνές επίπεδο, καθώς  πολλοί  ξένοι δημοσιογράφοι, οργανώσεις και  πολιτικοί φορείς παρακολούθησαν με ενδιαφέρον την πορεία του εγχειρήματος, το οποίο ενέπνευσε και εμπνέει πολίτες και κινήματα σε όλο τον κόσμο.   

Σήμερα, σε επίπεδο πόλης, Δήμου ή Περιφέρειας, το κίνημα αλληλεγγύης «Χωρίς Μεσάζοντες» έχει τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του, την τοπική του ταυτότητα και δρα προσαρμοσμένο στο κοινωνικό του περιβάλλον. Όλες όμως οι ομάδες αυτές, όποια μορφή και αν έχουν, αποτελούν αναπόσπαστο μέρος  του ιδίου κοινωνικού ρεύματος, που καθημερινά διευρύνει τη δράση και την απήχηση του. Πρόκειται για μια δράση που προσεγγίζει ένα πολύ μεγάλο μέρος της κοινωνίας, τόσο των καταναλωτών, όσο και μεγάλου μέρους των παραγωγών, που αδυνατούν να βρουν διέξοδο στις αγορές, μέσα από τα υπάρχοντα σχήματα. Εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες είναι κοινωνοί και συμμέτοχοι  της νέας αλληλέγγυας  δράσης, που εφαρμόζει τους κανόνες της δίκαιης τιμής, της ποιότητας  και της αλληλέγγυας οικονομίας.

Οι κατακτήσεις του κινήματος «Χωρίς Μεσάζοντες»:

· Στήριξη των μικρών παραγωγών.

· Αλλαγή στις διατροφικές και καταναλωτικές συνήθειες μέσα από τη συμμετοχική διαδικασία (οι πολίτες επιλέγουν τους παραγωγούς  και τα προϊόντα μέσα από τις συνελεύσεις τους). 

· Συμβολή  και παρότρυνση των παραγωγών στην δημιουργία συνεταιρισμών.

· Δωρεάν διάθεση προϊόντων από τους παραγωγούς ως ενίσχυση και συνεισφορά στην κοινωνία μέσω των δομών αλληλεγγύης.

· Διασφάλιση της ποιότητας των παρεχόμενων αγαθών, μέσα από τους υγειονομικούς  ελέγχους των προϊόντων με συνεργαζόμενους δημόσιους φορείς

· Εισαγωγή της «δίκαιης τιμής» μέσα από την συνεργασία με τους παραγωγούς, παράγοντας  που φαίνεται να επηρεάζει, έστω και σε μικρή κλίμακα, τη ρύθμιση των τιμών  σε βασικά προϊόντα στην ευρύτερη αγορά.

· Υψηλή ποιότητα, «δίκαιη» τιμή.

Πρόταση για τη θεσμοθέτηση των «Αγορών Χωρίς Μεσάζοντες», περιγράφεται ως εξής: 

1. Ορισμός αγορών Χωρίς Μεσάζοντες.

Είναι οι οργανωμένες συλλογικές αγορές  ειδών διατροφής από παραγωγούς  του τόπου μας οι  οποίες πραγματοποιούνται από  μέλη ενώσεων προσώπων , πρωτοβουλιών κατοίκων, κινημάτων, ή νομικών προσώπων  μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, των οποίων ο καταστατικός σκοπός και η βασική τους επιδίωξη είναι οι δράσεις αλληλεγγύης, η στήριξη ευάλωτων ομάδων πληθυσμού, η προώθηση των ιδεών του συνεργατισμού, της κοινωνικής αλληλέγγυας οικονομίας, και του συλλογικού οφέλους και τέλος το δικαίωμα της αδιαμεσολάβη της και ελεύθερης επιλογής του καταναλωτή.

2. Σκοπός της δημιουργίας αγορών Χωρίς Μεσάζοντες.

α) Η δυνατότητα διάθεσης στους καταναλωτές ποιοτικά ελεγμένων ειδών σε δίκαιες τιμές.

β) Η ενίσχυσης της λειτουργίας διάθεσης της παραγωγής των μικρών και πολύ μικρών παραγωγών και μεταποιητών αγροτικών προϊόντων.

γ) Η καλλιέργεια πνεύματος αλληλεγγύης μεταξύ παραγωγών, καταναλωτών και πληττόμενων ομάδων του πληθυσμού.

δ) Δωρεάν διάθεση προϊόντων από τους παραγωγούς ως ενίσχυση και συνεισφορά στην κοινωνία μέσω των δομών αλληλεγγύης.

3. Λειτουργία των αγορών Χωρίς Μεσάζοντες.

Επιτρέπεται η λειτουργία Αγορών Χωρίς  Μεσάζοντες  με έμφαση στον τοπικό χαρακτήρα  των προϊόντων που πωλούνται σε αυτές, σύμφωνα με τα κατωτέρω οριζόμενα:

α) Στις αγορές αυτές συμμετέχουν παραγωγοί αγροτικών προϊόντων, με σκοπό την απευθείας διάθεση στο καταναλωτικό κοινό των αγροτικών και κτηνοτροφικών προϊόντων που παράγουν, νωπών ή/και μεταποιημένων από δικές τους πρώτες ύλες.

β) Πολύ μικρές επιχειρήσεις, που μεταποιούν ελληνικά γεωργικά, κτηνοτροφικά και αλιευτικά  προϊόντα. Κατ’έξαιρεση, επιτρέπεται η μεταποίηση από τις ως άνω κατηγορίες γεωργικού προϊόντος που δεν είναι ελληνικής προέλευσης, στην περίπτωση που το τελευταίο δεν παράγεται στην χώρα.

γ) Οικοτέχνες, δηλαδή  μεταποιητές μικρής κλίμακας, γεωργικών και κτηνοτροφικών ελληνικών προϊόντων αποκλειστικά ιδίας παραγωγής από τον παραγωγό και την οικογένειά του, στο χώρο της αγροτικής κατοικίας ή της αγροτικής εκμετάλλευσης του.

Οι παραγωγοί πρέπει να είναι κατά κύριο επάγγελμα αγρότες που κάνουν δήλωση στο Ολοκληρωμένο Σύστημα Διαχείρισης και Ελέγχου (ΟΣΔΕ). Στις  Αγορές Παραγωγών μπορεί να δραστηριοποιούνται παραγωγοί από όλη την Ελλάδα. Δικαίωμα συμμετοχής δεν έχουν οι κάτοχοι παραγωγικής άδειας λαϊκών αγορών.

4. Ίδρυση, χωροθέτηση, κατάργηση αγορών Χωρίς Μεσάζοντες.

Οι αγορές Χωρίς Μεσάζοντες  διεξάγονται κατόπιν αδείας του Περιφερειάρχη της οικείας Περιφέρειας που χορηγείται σε φορείς διαχείρισης αγορών Χωρίς Μεσάζοντες  μετά από αίτησή τους. Ο χώρος  διεξαγωγής της αγοράς μπορεί να είναι δημόσιος ή ιδιωτικός. Στην περίπτωση που είναι δημόσιος, απαιτείται επιπλέον να έχει δοθεί άδεια του αρμόδιου  φορέα διαχείρισης του χώρου.

Στην αίτηση αναφέρονται τα ακόλουθα:

α) Η ονομασία του αυτό διαχειριζόμενου φορέα.

β) Ο τόπος λειτουργίας της αγοράς.

γ) Η συχνότητα και το ωράριο λειτουργίας.

δ) Ο φορέας που θα είναι υπεύθυνος για τον έλεγχο της ποιότητας των πωλουμένων ειδών.

Επισυνάπτονται :                                                                                                                            

α) Κατά περίπτωση άδεια χρήσης δημόσιου χώρου,  άδεια παραχώρησης ή μισθωτήριο ιδιωτικού χώρου.                                                                                                       

β) Κανονισμός λειτουργίας.

Η άδεια λειτουργίας Αγοράς Χωρίς  Μεσάζοντες  εκδίδεται για χρονικό διάστημα τουλάχιστον έξη μηνών  και ανακαλείται για σπουδαίο λόγο (με αιτιολογημένη απόφαση του Περιφ. Συμβουλίου).

5. Σύσταση αυτό διαχειριζόμενου φορέα.

Φορείς διαχείρισης των Αγορών Χωρίς  Μεσάζοντες  μπορούν να είναι Σωματεία  μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα στο καταστατικό των οποίων να περιλαμβάνονται οι παραπάνω σκοποί και με έδρα το δήμο, στον οποίο πραγματοποιείτε η αγορά. Επιτρέπεται να περιλαμβάνονται στους σκοπούς των  σωματείων αυτών και άλλοι σκοποί εφ’ όσον δεν είναι αντίθετοι με τους παραπάνω.                                                                                                                                  

Μέλη των φορέων διαχείρισης μπορούν να είναι:                                                          

α) Φυσικά πρόσωπα.                                                                    

β) Νομικά πρόσωπα των οποίων ο σκοπός δεν αντιβαίνει στους σκοπούς των Αγορών Χ-Μ και των οποίων το καταστατικό επιτρέπει την συμμετοχή σε σωματεία μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα.                

γ) Ενώσεις προσώπων (άτυπες δομές ).

6. Σύνταξη κανονισμού λειτουργίας του αυτό διαχειριζόμενου φορέα.

Ο  φορέας διαχείρισης συντάσσει κανονισμό λειτουργίας της Αγοράς Χ-Μ ο οποίος περιλαμβάνει κατ’ ελάχιστο:                                                                                                         

α) Τα είδη που επιτρέπεται να πωλούνται.                                                                                                       

β) Τα κριτήρια επιλογής των πωλητών.                                                                                                

γ) Τον τρόπο ελέγχου της ποιότητας και της τιμής των προς πώληση ειδών.       

δ) Τον προσδιορισμό της υποχρέωσης –εφ’ όσον προβλέπεται- της προσφοράς αλληλεγγύης σε είδος .                                                                                                             

Ο  φορέας διαχείρισης  με δημόσια πρόσκληση καλεί τους ενδιαφερόμενους παραγωγούς και μεταποιητές να συμμετάσχουν στην αγορά Χ-Μ. Δικαίωμα συμμετοχής έχουν :               

α) παραγωγοί αγροτικών προϊόντων κατά κύριο επάγγελμα αγρότες εγγεγραμμένοι στα μητρώα του ΟΠΕΚΕΠΕ.                                                                                          

β) οικοτέχνες κλπ.                                                                                                                          

γ) μικρές και πολύ μικρές μεταποιητικές επιχειρήσεις κλπ. εγγεγραμμένες στα μητρώα του (ΥΠΟΙΑ).

Η επιλογή των συμμετεχόντων γίνεται με βάση κριτήρια τα οποία έχουν περιγραφεί στον κανονισμό λειτουργίας και στην δημόσια πρόσκληση.                               

Υποχρεώσεις –δικαιώματα- ποινές συμμετεχόντων πωλητών.

Αντί επιλόγου.

Το κίνημα «Χωρίς  Μεσάζοντες», είδαμε ότι  αποτελεί ένα πετυχημένο μοντέλο που δομήθηκε από ενεργούς πολίτες και κατόρθωσε να υλοποιήσει και να προωθήσει μια δομή κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας, δημιουργώντας ένα ζωντανό δίκτυο ανάμεσα σε παραγωγούς, καταναλωτές και εθελοντές, διασφαλίζοντας την ποιότητα και το χαμηλό κόστος σε βασικά είδη διατροφής. Ενίσχυσε τους μικρούς κυρίως παραγωγούς σε μια δύσκολη εποχή,  δημιούργησε ένα εναλλακτικό μοντέλο πρόσβασης στην τροφή, αλλά και μια αλληλέγγυα δομή  για τις ασθενέστερες κοινωνικές ομάδες μέσα από την δωρεάν διανομή προϊόντων. Οι κατακτήσεις αυτές είναι πολύ σπουδαίες και γι’ αυτό το λόγο συνιστά κορυφαία πράξη δημοκρατίας η θεσμοθέτηση από την Κυβέρνηση μιας δομής που προέκυψε από τα κάτω, την δύσκολη εποχή της ανθρωπιστικής κρίσης.

Πρόκειται για ένα μοντέλο Αγοράς, που λειτουργεί επιτυχώς τα τελευταία πέντε χρόνια και έχει αποκρυσταλλώσει τον τρόπο και τους όρους λειτουργίας του, εξυπηρετώντας αποτελεσματικά τις ανάγκες παραγωγών και καταναλωτών. Στο πλαίσιο αυτό οι προτάσεις μας προς το Υπουργείο σας αποτελούν προϊόν δημόσιας διαβούλευσης, συμμετοχικών διαδικασιών και συνδιαμόρφωσης συλλογικοτήτων του κινήματος «Χωρίς Μεσάζοντες» απ’όλη την Ελλάδα.  Είμαστε στη διάθεση σας για διάλογο, συνεργασία, ανταλλαγή απόψεων και εμπειρίας. Σε κάθε περίπτωση θεωρούμε ότι οι «Αγορές Χωρίς Μεσάζοντες» είναι μια κοινωνική παρακαταθήκη, που πρέπει να αντέξει και να μείνει στο χρόνο, καθώς στα δύσκολα χρόνια της κρίσης ενίσχυσε και στήριξε έμπρακτα και αποτελεσματικά  ένα σημαντικό κομμάτι της κοινωνίας, που πλήττεται από τις συνέπειες της κρίσης.

Δομές που συνυπογράφουν: 

1. Πρωτοβουλία Αλληλεγγύης Π. Φαλήρου, 2. Πρωτοβουλία Αλληλεγγύης Πολιτών Ιλίου, 3. Δίκτυο κοινωνικής αλληλεγγύης Ηλιούπολης "το Λαγούμι", 4. Δίκτυο Αντίστασης και Αλληλεγγύης 7ης δημ. κοινότητας, 5. Το μυρμήγκι, Δίκτυο Αλληλεγγύης 6ης δημ. κοινότητας, 6. Λιμάνι Χωρίς Μεσάζοντες, Πειραιάς, 7. Μαζί να τα φάμε, Πρωτοβουλία Αλληλεγγύης Χαλανδρίου, 8. Δίκτυο Ανταλλαγής και Αλληλεγγύης Αγ. Παρασκευής, 9. Τρόφιμα χωρίς μεσάζοντες Ιωάννινα, 10. Αλληλέγγυοι δρόμοι, Κίνηση αλληλεγγύης και αυτοοργάνωσης στο Μαρούσι, 11. Δίκτυο Αλληλεγγύης Καλλιθέας, 12. Κίνηση εθελοντών αλληλεγγύης Κ.Ε.Α. (Ελληνικού - Αργυρούπολης), 13. Χωριό παραγωγών Δ. Νέας Φιλαδέλφειας, 14. Χωριό παραγωγών Δ. Βύρωνα, 15. Πρωτοβουλία Αλληλεγγύης Πολιτών Δ. Φυλής, 16. "Ομπρέλες" Πρωτοβουλία αλληλεγγύης και πολιτισμού (Κίνηση Πολιτών Ν. Ψυχικού, Φιλοθέης, Ψυχικού), 17. Δίκτυο αλληλεγγύης Ανάσα Κηφισιάς, 18. Στέκι αλληλεγγύης για όλους Βόλου, 19. Κίνηση πολιτών Καλαμαριάς, 20. Δίκτυο Αλληλεγγύης Ζωγράφου.

Ποιος οργανώνει την αγορά.

Την ευθύνη διοργάνωσης της αγοράς έχει ο αυτοδιαχειριζόμενος φορέας με ίδια μέσα και ανθρώπινους και υλικούς πόρους. Ο φορέας απαρτίζεται από μέλη ενώσεων προσώπων , πρωτοβουλιών κατοίκων - κινημάτων, ή νομικών προσώπων  μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, των οποίων ο καταστατικός σκοπός και η βασική τους επιδίωξη είναι οι δράσεις αλληλεγγύης, η στήριξη ευάλωτων ομάδων πληθυσμού, η προώθηση των ιδεών του συνεργατισμού, της κοινωνικής αλληλέγγυας οικονομίας, και του συλλογικού οφέλους και τέλος το δικαίωμα της αδιαμεσολάβητης και ελεύθερης επιλογής του καταναλωτή.

Ποιοι μπορούν να συμμετέχουν.

α) Στις αγορές  αυτές  συμμετέχουν παραγωγοί προϊόντων της χώρας μας, με σκοπό την απευθείας διάθεση στο καταναλωτικό κοινό των αγροτικών, πτηνοτροφικών  και κτηνοτροφικών  προϊόντων του τόπου μας, νωπών ή/και μεταποιημένων από δικές τους πρώτες ύλες.

Οι παραγωγοί πρέπει να κάνουν δήλωση στο Ολοκληρωμένο Σύστημα Διαχείρισης και Ελέγχου (ΟΣΔΕ). Στις  Αγορές Παραγωγών μπορεί να δραστηριοποιούνται παραγωγοί από όλη την Ελλάδα. Δικαίωμα συμμετοχής δεν έχουν οι κάτοχοι παραγωγικής άδειας λαϊκών αγορών.

Ο κάθε παραγωγός  έχει δικαίωμα πρόσβασης σε περισσότερες από  μια αγορές  την ίδια ημέρα,  εφόσον προέρχεται από απόσταση μεγαλύτερη των 100 χιλιομέτρων από το τόπο που γίνεται η διάθεση προϊόντων.

β) Οικοτέχνες, δηλαδή  μεταποιητές μικρής κλίμακας, γεωργικών, πτηνοτροφικών και κτηνοτροφικών ελληνικών προϊόντων αποκλειστικά ιδίας παραγωγής από τον παραγωγό και την οικογένειά του, στο χώρο της αγροτικής κατοικίας ή της αγροτικής εκμετάλλευσης του. Οι οικοτέχνες πρέπει να είναι εγγεγραμμένοι στην αντίστοιχη πλατφόρμα του υπουργείου.

γ) Πολύ μικρές επιχειρήσεις, που μεταποιούν ελληνικά  προϊόντα και είναι εγγεγραμμένες στην πλατφόρμα του υπουργείου. Κατ’εξαίρεση, επιτρέπεται η μεταποίηση από τις ως άνω κατηγορίες γεωργικού προϊόντος που δεν είναι ελληνικής προέλευσης, στην περίπτωση που το τελευταίο δεν παράγεται στην χώρα.

δ) Δικαίωμα συμμετοχής στις αγορές έχουν οι Κοινωνικές συνεταιριστικές Αλληλέγγυες Επιχειρήσεις με προϊόντα συναφή με τα παραπάνω, συνεταιρισμοί Α βαθμού καθώς και ομάδες παραγωγών.

Οι προαναφερόμενοι συμμετέχοντες δεν έχουν δικαίωμα πώλησης προϊόντων που δεν είναι δική τους παραγωγής, δηλαδή δεν έχουν δικαίωμα μεταπώλησης προϊόντων τρίτων.

Με ποιους όρους γίνεται η συναλλαγή.

Η συναλλαγή γίνεται αδιαμεσολάβητα μεταξύ του καταναλωτή και του παραγωγού. Ο φορέας διοργάνωσης  δεν επεμβαίνει και δεν διαχειρίζεται συναλλαγές εκ μέρους των παραγωγών και εν γένει των πωλητών. Ο κάθε παραγωγός είναι υποχρεωμένος να εκδίδει αποδείξεις από εγκεκριμένες ταμειακές μηχανές εκτός και αν δεν απαιτείται από τον νομό.

Αναλυτικά:

Το ζήτημα των ημερών λειτουργίας και κυρίως της Κυριακής που είναι αργία.

Η λαϊκή παράδοση αναφέρει και έτσι έφθασε μέχρι τις ημέρες μας ότι τα παζάρια γίνονται την Κυριακή το πρωί. Μπορεί να ξεκίνησαν ως εμποροπανηγύρεις αλλά εξελίχθηκαν σε πολύμορφες αγορές. Το σύνολο τον αγορών Χ-Μ γίνονται Σάββατο ή Κυριακή. Πέρα από λόγους παράδοσης η Κυριακή είναι μια μέρα που επιλέγεται έτσι ώστε να μην παρεμποδίζεται το Σάββατο η τοπική αγορά, να μην συμπίπτει με λαϊκές αγορές και γενικά με την εμπορική και κοινωνική δραστηριότητα. Είναι στην ευχέρεια του φορέα να επιλέξει την μέρα πάντα με γνώμονα την καλή σχέση με την τοπική κοινωνία και την οικονομική δραστηριότητα της περιοχής αλλά και την προάσπιση της αργίας της Κυριακής.

Ποια είναι τα κριτήρια για την επιλογή των πολύ μικρών μεταποιητικών επιχειρήσεων και ποια προϊόντα θα πωλούνται;

Γενικά οι αγορές αυτές ενισχύουν τους μικρούς παραγωγούς,  παραγωγούς συνεταιρισμούς Α βαθμού & ομάδες παραγωγών  που πλήττονται από την κρίση και γενικά έχουν  μικρή πρόσβαση στις αγορές. Σε σχέση με τα κριτήρια των πολύ μικρών μεταποιητικών επιχειρήσεων εφαρμόζονται τα ευρωπαϊκά κριτήρια που είναι τα εξής:

Πολύ μικρή επιχείρηση: λιγότεροι από 10 εργαζόμενοι με ετήσιο κύκλο εργασιών (ποσό εισπραχθέντων σε μια συγκεκριμένη περίοδο) ή ισολογισμό (έκθεση ενεργητικού και παθητικού μιας εταιρείας) κάτω των 2 εκατομμυρίων ευρώ.

Με ποιους τρόπους ελέγχεται ο μικρός παραγωγός;

Σύμφωνα με το σύστημα ελέγχων του κράτους και επιπρόσθετα ο φορέας διοργάνωσης  ατομικά ή και  συλλογικά σε συνεργασία με άλλους σχετικούς φορείς, μπορεί να κάνει ελέγχους με δική του πρωτοβουλία.

O κανονισμός λειτουργίας του φορέα θα περιέχει τα εξής στοιχεία:

1. Η λειτουργία του φορέα βασίζεται στις αρχές

- Της δημοκρατίας με άμεσα χαρακτηριστικά. Κάθε μέλος έχει μία ψήφο, μη μεταβιβάσιμη. Η λειτουργία τους καθορίζεται από  τις συνελεύσεις των μελών, σε τακτά χρονικά διαστήματα, οι οποίες είτε άμεσα, είτε μέσω εκλεγμένων επιτροπών, λειτουργούν τις αγορές Χ.Μ.  Η συζήτηση και η επίτευξη συναινετικών αποφάσεων είναι διακριτό στοιχείο της λειτουργίας του.

- Της διαφάνειας το οποίο σημαίνει δημοσιοποίηση και ανοιχτές συνελεύσεις.

2. Τον φορέα μπορούν να τον αποτελούν

- Πρωτοβουλίες κατοίκων, κινημάτων, σύλλογοι, νομικά πρόσωπα μή κερδοσκοπικού χαρακτήρα, των οποίων τα μέλη θα κατοικούν στα όρια συγκεκριμένου Δήμου, όπου θα διενεργούνται οι αγορές Χ.Μ.

- Ενώσεις των προηγούμενων αναφερόμενων φορέων, οι οποίες όλες θα έχουν σαν έδρα τα όρια του συγκεκριμένου Δήμου.

3. Βασικές αρχές του κανονισμού λειτουργίας θα  είναι:

 - Δράσεις αλληλεγγύης, στήριξη ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού, η προώθηση των ιδεών του συνεργατισμού, της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας, του συλλογικού οφέλους.

- Το δικαίωμα της αδιαμεσολάβητης και ελεύθερης επιλογής του καταναλωτή.

- Δεν θα προβλέπεται καμία αμοιβή για όλα τα μέλη του φορέα ή της ενώσεως των φορέων, για την συγκεκριμένη δράση (Χ.Μ.)

- Βασική υποχρέωση τους είναι η διατήρηση ιστοσελίδας, στην οποία θα αναρτώνται άμεσα όλες οι αποφάσεις (το πολύ εντός δυο ημερών)  τα ονόματα των υπεύθυνων των δράσεων, τις μέρες και τις ώρες των ανοικτών συνελεύσεων. Επίσης υποχρεωτικά θα αναρτώνται τουλάχιστο 10 ημέρες πριν την διάθεση, η ημέρα, οι ώρες και ο τόπος της διάθεσης, τα στοιχεία των προμηθευτών, τα προϊόντα (μαζί με τα βασικά τους χαρακτηριστικά) και τις τιμές τους.

- Η διοργάνωση δράσεων Χ.Μ  θα γίνετε αποκλειστικά στα όρια του Δήμου που κατοικούν τα μέλη ή έχουν έδρα οι φορείς που το απαρτίζουν.

4. Τρόποι παραγγελιών:

Οι τρόποι είναι κυρίως μέσω προπαραγγελιών  και σε απευθείας διάθεση. Οι τιμές και τα προϊόντα έχουν προκαθορισθεί και ανακοινώνονται στην ιστοσελίδα του διοργανωτή καθώς και σε έντυπο υλικό καθώς και ημέρα, ο τόπος και η ώρα διεξαγωγής.

5. Τρόποι επιλογής προϊόντων, παραγωγών και πολύ μικρών μεταποιητικών επιχειρήσεων.

Στις αγορές ΧΜ συμμετέχουν παραγωγοί αγροτικών, κτηνοτροφικών, πτηνοτροφικών, αλιευτικών, δασικών, εξορυκτικών προϊόντων, παραγωγοί προϊόντων μεταποίησης των παραπάνω, παραγωγοί προϊόντων χειροτεχνίας, παραγωγοί προϊόντων βιοτεχνίας.

Η επιλογή των παραγωγών γίνεται με δημόσια πρόσκληση, κατόπιν έλεγχου δείγματος από τα μέλη που έχουν οριστεί και συμφωνίας ως προς την τιμή. Ο παραγωγός οφείλει να προσκομίσει όλα τα έγραφα που απαιτούνται όπως έναρξη δραστηριότητας του στην εφορία, δήλωση καλλιέργειας από τον ΟΠΕΚΕΠΕ, άδεια λειτουργίας (εάν είναι εργαστήρια παραγωγής) εργαστηριακού ελέγχους, πιστοποίηση παραγωγής κατά ISO ή HACCP.Ως πολύ μικρή επιχείρηση ορίζεται η επιχείρηση η οποία απασχολεί λιγότερο από 10 εργαζόμενους με ετήσιο κύκλο εργασιών κάτω των 2 εκατομμυρίων ευρώ.

6. Υποχρεώσεις παραγωγών.

Ο κάθε παραγωγός υποχρεούται να προσφέρει ποσότητες προϊόντων ίσον με 2% έως 4% των πωληθέντων σε είδος στην επιτροπή διοργάνωσης της αλληλέγγυας δράσης χωρίς μεσάζοντες, τα οποία θα δίνονται σε δομές αλληλεγγύης που θα είναι συνδεδεμένες με την συγκεκριμένη δράση. Οι παραληφθείσες συνολικές ποσότητες θα αναρτώνται υποχρεωτικά στην ιστοσελίδα και της αγοράς και των δομών αλληλεγγύης.

Συμμετοχή των παραγωγών σε ποσοστό έως 2% των πωλήσεων στα έξοδα διοργάνωσης της αλληλέγγυας δράσης Χ-Μ με επίδειξη των ανάλογων παραστατικών (αφίσες, ενημερωτικά υλικό, καθαριότητα κτλ).